Malatya Arapgir Ermenileri
Arapgirlinin menüsü çok basittir. Genellikle saat dokuzda yapılan kahvaltıda süt ve peynir ekmek bazen de mevsime uygun meyveler yenirdi. Söylemek gerekir ki mevsim meyveleri ve yeşillikleri evlerde hep mevcuttu. Öğlen yemeği yine çok basit olurdu, mesela sahanda yumurta pekmez ve peynir. Ayinden sonra aile bireyleri akşam yemeği için sofranın etrafına taplanırlar. Hanenin büyüğü dua ettikten sonra yemek başlar. Yemekte bulgur çorbası, ayran, yeşillik ve soğan vardır. Pazar günleri hazırlanan yemekte muhakkak et de olurdu. Bayram günlerinde ise bu basit menü zenginleşir bolluk ve çeşitlilik kazanırdı. Mesela Karnaval zamanı farklı yiyecekler yanında sütlaç, Paskalya’da dere balığı, pirinç pilavı, yumurtalı piyaz vs hazırlandırdı. Tarlada yapılan çalışma sırasında yenen yemek genellikle yoğurt çorbasıydı. Topraktan bir kaba yerleştirilir ve çeşmeden akılan soğuk suyun altına konulurdu. Çalışma sonrasında çoğunlukla ev sahibi tarlaya et ve rakı götürür yardımcılarına bu şekilde saygı göstermiş olurdu.Mahsende ahşaptan büyük bir depo bulunur içine pişirilmiş ve kurutulmuş ekmekler dizilirdi. Yanyana dizilmiş deri bohçalar veya topraktan yapılmış güğümler içine buğday, bulgur, nohut, fasulye, mercimek gibi tahıllar konurdu. Büyük fıçılar içinde peynir, erişte, tereyağ, kıymalık et, kavurma, koyunun paçalık ayakları, tuzla kurutulmuş balık, çeşitli turşular ve dolmalık yaprak saklanırdı. Daha küçük fıçılar içinde ise reçel, tahin, şerbet vs muhafaza edilirdi. Sucuk ve pastırma, kurumuş fasulye, bamya, biber, patlıcan ve dolma ipe dizilmiş bir şekilde tavandan sarkıtılırdı. Yabani ve ekilmiş yeşillik demetleri de onların yanında yer alırdı. Farklı boylarda sandıklar ve kasalar içinde kurutulmuş meyveler, dut, pestiller, salatalık, kavun, kabak çekirdekleri, aynı şekilde ceviz, badem, fındık ve kayısı çekirdeği saklanırdı. Duvarlarda bulunan pekeler (ahşap çekmece) içinde bulunan kutularda çemen, susam, karabiber, fesleğen vs baharatlar saklanırdı. Özel sepetlerde, ki bunlara zambil adı verilirdi, ya da altında yiyecek saklamak için saklanılan ve sala adı verilen büyük sepetlerden kışa dayanıklı meyveler dizilmiş olurdu. Mesela armut, elma, ayva, nar ; sebzelerden turp, soğan ve sarımsak, ıspanak, lahana, kabak, şalgam, patlıcan, patates vs. Çeşitli rakılar ve şaraplar, ekşi ve tatlı şerbetler gibi içeceklerin de özel bir yeri vardı. İlaç ve benzer iyileştiricilerin seçkisi de dikkate değerdi.
Kaynak:
https://www.houshamadyan.org/…/yerel…/arapgirfoods.html